Każdy tworzy własną historię, wpisaną w dzieje miejscowości, szerszego regionu, czy nawet państwa. Źródłami mówiącymi o kolejach losów naszych rodzin są archiwa rodzinne.

Każdy zapewne chociaż raz zadał sobie pytanie – skąd pochodzi jego rodzina? Gdzie należy szukać własnych korzeni, określenia tożsamości nie tylko formalnej, lecz również i historycznej? Rozmyślania tego typu towarzyszą często przeglądaniu rodzinnych fotografii. Bez trudu wskazujemy na nich osoby i miejsca znane z dzieciństwa, lecz kiedy przeglądamy albumy rodziców lub dziadków, pojawiają się liczne znaki zapytania… Wiele osób w ostatnich latach zdecydowało się na uzupełnienie wiedzy na temat swych przodków, poprzez poszukiwania genealogiczne w aktach zgromadzonych w zasobach sieci archiwów państwowych. Odpowiedzią na zapotrzebowanie społeczne, swoisty „głód wiedzy”, są punkty konsultacyjne „Archiwów Rodzinnych”, powołane przy archiwach państwowych w całej Polsce. Jeden z nich działa również przy Archiwum Państwowym w Piotrkowie Trybunalskim.
Konsultanci „Archiwów Rodzinnych” śpieszą zatem z pomocą każdemu, kto zechce skorzystać z ich porad. A pytań może nasunąć się wiele… Ważnym jest jednak aby rodziły się one w oparciu o świadomość, jak ważne są dokumenty przechowywane w domowym zaciszu. Fotografie, świadectwa szkolne, dokumenty urzędowe, korespondencja, pamiętniki czy albumy… Wszystkie te źródła wiedzy o naszych rodzinach definiują nas, pozwalają określić skąd przybyliśmy, do kogo „się wrodziliśmy”, skąd u nas takie, a nie inne talenty czy zainteresowania. Czasami materiały te są jedynymi, unikalnymi źródłami wiedzy o przodkach, ponieważ inne ślady po nich uległy zniszczeniu w wyniku działań wojennych, pożarów, itd. Warto zatem zachować je, jeżeli nawet nie dla naszej ciekawości, to dla pożytku kolejnych pokoleń…
Tak, jak zróżnicowana jest historia każdej rodziny, tak w różny sposób zachowane są rodzinne archiwa. Część z nich otaczana jest opieką od dawna, część zaś… czeka dopiero na swego organizatora i opiekuna – kustosza pamięci rodowej. W każdym z przypadków, bez względu na stan rodzinnych zbiorów – archiwiści obsługujący wspomniane punkty konsultacyjne, mogą doradzić jak zabezpieczyć posiadane dokumenty, jak je przechowywać, jaki nadać im układ (aby tworzyły logiczną całość). Konsultanci pomogą również w identyfikacji danego dokumentu, ustaleniu czasu i miejsca jego powstania, charakteru oraz potencjału informacji w nim zawartych. Należy jedynie zgłosić się do konsultanta.
A jak nawiązać kontakt..? Wystarczy wejść na stronę internetową Archiwum Państwowego w Piotrkowie Trybunalskim (www.piotrkow-tryb.ap.gov.pl) i kliknąć w baner „Archiwa Rodzinne”, gdzie podane są wszelkie potrzebne informacje. Wykaz punktów konsultacyjnych z całej Polski, wraz cennymi wskazówkami dotyczącymi tworzenia archiwów rodzinnych znaleźć można również na stronie internetowej Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych, pod adresem www.archiwa.gov.pl
Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim, wraz ze swym Oddziałem w Tomaszowie Mazowieckim świadczy szereg usług informacyjnych, w tym również z zakresu genealogii czy historii regionalnej. Osoby często odwiedzające nasze progi, oraz śledzące regionalne media, już wiedzą jak wiele atrakcji – wystaw, prelekcji, konferencji, wydawnictw – jest corocznie przygotowywanych przez piotrkowskich i tomaszowskich archiwistów. Również w niedalekiej przyszłości planujemy kolejne inicjatywy, dedykowane także miłośnikom rodzinnej historii i rodzinnym archiwistom. Zapraszamy zatem do skorzystania z oferty punktu konsultacyjnego, odwiedzenia archiwum przy najbliższej okazji, śledzenia nowinek na naszej stronie internetowej.
Opieka nad rodzinnymi archiwami jest okazją zarówno do poszerzania wiedzy, zaspokajania ciekawości, lecz również sposobem na spędzenie wolnego czasu z najbliższymi. Wspólne przeglądanie zdjęć i dokumentów, ustalanie nazwisk, miejsc, dat – to rodzinna podróż w czasie. Często rodzice i dziadkowie jako jedyni potrafią zidentyfikować osoby na starych fotografiach, bądź stwierdzić kogo dotyczy dane świadectwo, i z kim wiążą się zawarte nim informacje. Nim więc wiedza ta odejdzie wraz z najbliższymi, można podjąć skuteczne działania. Dzięki nim „papiery z babcinej szuflady” przestaną być anonimową makulaturą, stając się cennym skarbem, unikalnym świadectwem. Świadectwa te – dzięki Państwa chęci i świadomości oraz merytorycznemu wsparciu konsultanta-archiwisty – będą cieszyć kolejne pokolenia rodu, zdobiąc rodzinne archiwum.

Maciej Hubka