Kleszcze to stawonogi zaliczane do pajęczaków, które przenoszą wiele groźnych dla zdrowia, a nawet życia chorób zakaźnych. Wśród nich najpowszechniejszą jest borelioza i kleszczowe zapalenie mózgu.

Z obserwacji wynika, że populacja tych pajęczaków z roku na rok globalnie się zwiększa. Szybkiemu ich rozwojowi sprzyjają między innymi w ostatnich latach łagodne zimy. W Polsce co roku aż kilkaset tysięcy osób zaraża się groźną bakterią przenoszoną właśnie przez kleszcze. Są one pasożytami zewnętrznymi. Warto jednak zaznaczyć, że nie każde ich ukłucie jest zagrożone rozwojem choroby u ofiary. Kąsających krwiopijców zakażających chorobotwórczymi drobnoustrojami nazywa się wektorami czyli nośnikami. Długość ciała kleszczy to 2-5 mm. Zaopatrzone są one w ryjkowaty narząd gębowy przystosowany do ssania krwi oraz w liczne ząbki niezbędne do utrzymywania się w skórze żywiciela. Każde z trzech stadium rozwojowego tego pasożyta, tj. larwa, nimfa i imago (czyli postać dojrzała), musi raz w życiu wyssać krew kręgowca, która jest pokarmem niezbędnym do przeobrażenia i rozmnożenia się. Cykl rozwojowy jednego pokolenia kleszczy trwa 2 lata. Żerują one z reguły od marca lub kwietnia do października a nawet listopada, gdy gleba ma temperaturę minimum 5-7°C. Natomiast w okresie zimowym kleszcze zapadają w sen, ukrywając się w ściółce leśnej. Spotykamy ich dużo w tych rejonach, gdzie przebywają większe ssaki, takie jak wilki, sarny, jelenie lub zające, gdyż żerowanie na nich pozwala kleszczom zakończyć swój cykl rozwojowy i złożyć jaja. Samica kleszcza składa ok. 20 tys. jaj. Po rozmnożeniu dorosły kleszcz umiera. Najczęściej kleszcze występują na obrzeżach lasów mieszanych, łąkach z wysokimi trawami, pastwiskach, polanach, terenach bagnistych i zakrzewionych. Atakując ofiarę pobierają krew na przemian z wpuszczaniem do rany śliny, w której prócz substancji znieczulającej znajdują się także chorobotwórcze mikroorganizmy. Do najpowszechniejszych chorób odkleszczowych należy między innymi kleszczowe zapalenie opon mózgowych, przeciw któremu istnieje szczepionka oraz borelioza, na którą brak szczepionki uodparniającej. Borelioza posiada trzy stadia. Pierwszy etap trwa ok 30 dni od momentu ukąszenia przez tego niebezpiecznego pasożyta i wówczas na ciele pojawia się rumień piekący lub swędzący. Stan zdrowia ofiary stopniowo się pogarsza, samopoczucie jest podobne jak przy grypie. W stadium drugim bakterie atakują organy wewnętrzne i wówczas występuje między innymi obrzęk stawów, porażenie nerwów a nawet zapalenie mięśnia sercowego. W ostatnim trzecim stadium skóra chorego sinieje i pojawiają się na niej wrzody. Dlatego tak bardzo ważną sprawą jest szybka wizyta u lekarza po zauważeniu rumieńca na swoim ciele, wywołanego ukąszeniem przez kleszcza. Wybierając się na spacer do lasu, parku lub innych miejsc zakrzewionych lub porośniętych wysokimi trawami, chcąc się uchronić przed ukąszeniem przez kleszcze, należy mieć na sobie odpowiedni ubiór zakrywający ciało, stosować środki odstraszające a także pamiętać o szczepieniach ochronnych.